Berichten

‘Daar heb ik toch récht op?’

Weer ziek. Nog steeds ziek. Doorbetalen of niet?

Een zieke of arbeidsongeschikte werknemer die zijn eigen werk niet meer kan doen, krijgt zijn loon doorbetaald. Dat is een werkgever verplicht voor 104 weken. Het komt regelmatig voor dat de werknemer na die tijd nog steeds zijn eigen werk niet kan doen. Maar wel ander werk. Stel nou dat de werknemer weer ziek wordt, terwijl hij dat ándere werk doet. Heeft de werknemer er dan opnieuw recht op dat hij zijn loon krijgt doorbetaald?

Dat ligt eraan. Als werkgever moet je inderdaad loon doorbetalen, als het andere werk formeel het eigen werk van de werknemer is geworden. Er moet dan in een nieuw gesloten arbeidsovereenkomst vastgelegd liggen dat het passende werk (het andere werk) de nieuw bedongen arbeid (het eigen werk) is geworden.

Ik merk echter in de praktijk dat er meestal geen nieuwe arbeidsovereenkomst wordt gesloten. Kan je in dat geval zomaar aannemen dat de passende werkzaamheden stilzwijgend de nieuw bedongen arbeid is geworden?

Dat hangt ervan af. In elk geval moet er bij de werknemer het vertrouwen bestaan dat de passende arbeid de nieuw bedongen arbeid is geworden. De volgende feiten en omstandigheden spelen een rol bij het onderbouwen van dat vertrouwen:

  1. De aard en omvang van de passende werkzaamheden blijven gelijk (beter is: staan vast)
    Voor een stilzwijgende wijziging van de bedongen arbeid moeten de aard en de omvang van de passende werkzaamheden vaststaan. Dat is zo bepaald in een uitspraak van het Hof Amsterdam. In deze zaak deed een werknemer 10 jaar lang passende werkzaamheden. Het werk van deze werknemer werd in deze 10 jaar echter steeds aangepast om hem aan het werk te houden. Het Hof oordeelde daarom dat de re-integratie feitelijk nooit was beëindigd. En dat er om die reden geen sprake kon zijn van nieuw bedongen arbeid. De Hoge Raad bevestigde deze uitspraak van het Hof op 30 september 2011. Als een werknemer een totaal andere functie is gaan vervullen, dan is er eerder sprake van nieuw bedongen arbeid dan wanneer de bedongen arbeid alleen op onderdelen anders is.
  2. De werknemer krijgt volledig loon betaald
    Een andere aanwijzing voor nieuw bedongen arbeid is wanneer de werknemer de passende arbeid doet voor volledige loonwaarde. Het tegen volledige loonwaarde verrichten van werkzaamheden duidt immers op een geslaagde re-integratie.
  3. De werknemer kan nooit meer zijn oude werk doen
    Ook het nooit meer kunnen verrichten van de bedongen arbeid is een aanwijzing dat de passende arbeid de nieuw bedongen arbeid is geworden. Dit is zeker het geval als het passende werk in de loop der tijd niet verandert.
  4. De werknemer doet het passend werk voor een langere periode
    De periode waarin de werknemer het passende werk doet, moet niet te kort zijn. Anders kunnen we nog niet aannemen dat het nieuw bedongen arbeid is. Maar hoe lang deze periode dan moet zijn, hangt weer van de omstandigheden af.In de uitspraak van het Hof Amsterdam, die ik hiervoor aanhaalde, werd immers aangenomen dat zelfs na het verrichten van 10 jaar passend werk er geen sprake was van nieuw bedongen arbeid: de aard en omvang van het werk wisselden steeds. Maar in een andere zaak nam het Hof Amsterdam op 21 juli 2009 aan dat bij het verrichten van passend werk voor de duur van slechts 3 maanden wél sprake was van nieuw bedongen arbeid: de werknemer had voor de passende arbeid een omscholingstraject gevolgd.
  5. Werkgever en/of werknemer spreken zich expliciet uit
    Mededelingen en gedragingen van werkgever en/of werknemer kunnen ook een aanwijzing zijn dat het de bedoeling was de bedongen arbeid wel of niet te wijzigen.Een werkgever kan overigens verplicht zijn om zich uit te laten over de vraag of sprake is van passende dan wel nieuw bedongen arbeid. Het Hof Arnhem bepaalde op 1 juni 2010 dat goed werkgeverschap dit met zich meebrengt. Als een werkgever dit niet doet, mag een werknemer eerder aannemen dat de passende arbeid de nieuw bedongen arbeid is geworden.Soms moet een werkgever meewerken aan een verzoek van een werknemer om de bedongen arbeid te wijzigen. Zo heeft voormalig minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Donner op 2 februari 2010 in een brief aan de Stichting van de Arbeid laten weten dat de redelijkheid en billijkheid met zich mee kan brengen dat een werkgever op verzoek van de werknemer moet meewerken aan wijziging van de bedongen arbeid.

‘PASSENDE ARBEID’ KAN GUNSTIG ZIJN VOOR DE WERKGEVER

Is er sprake van passende arbeid? Dan gaat er geen nieuwe periode van 104 weken loondoorbetalingsverplichting lopen wanneer de werknemer weer ziek wordt.

Als werkgever moet je die passende arbeid dan wel expliciet benoemen. Ook moet je re-integratie-inspanningen blijven verrichten. Ik raad dan wel aan een professional aan je te verbinden, die zorgt dat alle goed gedocumenteerd wordt in het plan van aanpak en de overige documenten.

Naarmate de tijd verstrijkt neemt de kans echter af dat je kunt spreken van passende arbeid.

Deze blog is geschreven in samenwerking met Assist Verzuim en gepubliceerd op 2 maart 2017.

Welke plichten heb ik als zieke werknemer?

Vaak wordt er ingezoomd op de verplichtingen van de werkgever, als het gaat om het voorkomen van een loonsanctie. Maar ook voor u als werknemer gelden enkele regels waar u zich aan moet houden. Niet alleen wanneer u ziek bent maar ook voordat u ziek wordt!

PREVENTIE

Van u wordt verwacht dat u er alles aan doet om arbeidsongeschiktheid te voorkomen. Een voorbeeld hiervan is het werken volgens de gestelde veiligheidseisen. Denkt u bijvoorbeeld aan het dragen van beschermende middelen of het u houden aan regels voor het bedienen van machines. Houdt u zich hier niet aan? Dan moet uw werkgever hierop actie ondernemen. Dit doet de werkgever door te sanctioneren, bijvoorbeeld door u een waarschuwing te geven of uw loon op te schorten.

ARBEIDSONGESCHIKT

Is er sprake van arbeidsongeschiktheid? Dan moet u allereerst ziekteverlof aanvragen bij uw werkgever. Vaak zijn hierover afspraken gemaakt die zijn vastgelegd in een arbeidsovereenkomst, arbeidsreglement of verzuimprotocol. Van u wordt ook verwacht dat u er alles aan doet om uw genezing en herstel te bevorderen. En zo te voorkomen dat uw arbeidsongeschiktheid onnodig lang duurt.
Stel dat de behandelaar u bijvoorbeeld adviseert om een therapie te volgen. Dan mag van u worden verlangd dat u hier gehoor aan geeft. Gaat het om een ingreep, zoals een operatie? Dan geldt dat dit niet verplicht is en niet geëist kan worden. U beslist altijd nog over uw eigen lijf.

PASSENDE ARBEID

Van u wordt ook verwacht dat u meewerkt aan uw re-integratie. Wanneer uw werkgever u passende arbeid aanbiedt, moet u hieraan mee werken. Maar wat is passende arbeid? Passende arbeid is werk wat in redelijkheid van u verwacht kan worden en wat aansluit op uw arbeidsverleden, opleiding, gezondheidstoestand, persoonlijke eigenschappen, de reisafstand en het loon. Bovendien moet het passen bij uw belastbaarheid. Oftewel uw medische mogelijkheden.
Van een timmerman die is uitgevallen met een gebroken enkel, kan bijvoorbeeld niet worden verwacht dat hij staand magazijnwerk gaat doen. Misschien kan hij zittende werkzaamheden uit voeren op kantoor, zoals orders verwerken in het systeem. Samen met uw werkgever bespreekt u uw passende arbeid.
Hoe langer de arbeidsongeschiktheid duurt, hoe breder het begrip passende arbeid moet worden opgevat. Van u wordt dus een steeds ruimere instelling verwacht.

DESKUNDIGENOORDEEL

Verschillen u en uw werkgever van mening over de re-integratieactiviteiten? Dan kunt u of kan uw werkgever een deskundigenoordeel aanvragen. Een deskundigenoordeel is een soort second opinion van het UWV. Het UWV doet dan een uitspraak over de re-integratie inspanningen van u en uw werkgever.
Nog mooier zou het zijn als het niet zover hoeft te komen en u samen met uw werkgever in gesprek bent en blijft over uw re-integratie. Samen kunt u kijken hoe u uw mogelijkheden optimaal kunt benutten. Wat als u hier samen niet uitkomt? Dan kunt u altijd een arbeidsdeskundige inschakelen die met u en uw werkgever meedenkt om oplossingen te vinden.

Deze blog is geschreven in samenwerking met Assist Verzuim en gepubliceerd op 8 september 2014.